Liste de latin frases (A)

De Wikipedia
Latin Traduction Notes
a bene placito bon pleset "secun volentie" o "a su plesura." Ti-ci frase e su derivates italian (beneplacito) e hispan (beneplácito) es sinonim con li plu comun ad libitum (a plesura).
a maiore ad minus ex majori a minori De lu general a lu particulari: "To quo vale por X, vale anc por un X in particular"
a minore ad maius ex minori a majori Un inferentie de ti plu litt a ti plu grand: to quo es interdit in litt quantitá es interdit anc a plu grand quantitá.
a caelo usque ad centrum ex li ciel til li centre A saver, "Del cieles til li centre del Terra". In jurisprudentie, it posse significar li proprietari principie de cuius est solum, eius est usque ad coelum et ad inferos ("a qui apartene li suol, it es li su ad supra til li ciel e vers bass til li profunditás [del Terra]").
a capite ad calcem del cap til li calcan A saver, "del cime til li profundage", "trans til li fine", o "del cap til li ped-fingres". Vide anc a pedibus usque ad caput.
a contrario al contrari Videt anc in li francesi expression au contraire. Talmen, un argumentum a contrario (un argument al contrarie) es un argument o Talmen, un argumentum a contrario (un argument al contrarie) es un argument o pruva per contrast o direct oposition.
a falsis principiis proficisci departer ex fals principies Un frase legal. Ex De Finibus (IV.53) de Cicero.
a fortiori del plu fort "Mem plu" o "con mem plu fort rason". Sovente usat por ducter ex un minu cert proposition ad un plu evident corolarie.
a pedibus usque ad caput del pedes til li cap "Completmen" o "de cap til li ped-fingres". Egal a a capite ad calcem. Vide anc ab ovo usque ad mala.
a posse ad esse de posser a esser "De possibilitá a realitá" o "de esser possibil a esser ver"
a posteriori de lu posteriori Basat sur observation, evidentie empiric. Lu contrari es a priori. Usat in li matematica e logica por significar alquo quel es conosset pos que it ha esset pruvat. In li filosofie it es usat por significar alquo conosset per experientie.
a priori de lu priori Lu contrari de a posteriori, it acte se pri supositiones índependent de experientie. Usat in li matematica e logica por significar alquo quel es conosset o postulat ante que un pruva ha esset demonstrat. In li filosofie, it acte se pri alquo suposit sin evidentie empiric.
a solis ortu usque ad occasum del leva del sole til su cade a = de

solis ortu = li leva del sole

ad = til

occasum = li cade (acusativ)

ab absurdo de lu absurd Acte se pri un argument o un conclusion quel basa se pri li assertet absurditá del argument del oponente, o quel asserte que un altri assertion es fals pro que it es absurd.
ab abusu ad usum non valet consequentia on ne mey valer li usa de un cose per su consequenties per abusa Un jure es un jure, mem si it es abusat. Vide anc abusus non tollit usum.
ab aeterno de lu etern De lu etern, o del exteriore del témpor. Filosoficmen e teologicmen, it parla pri alquo (p. ex. li universe) creat éxter li témpor self.
ab antiquo de lu antiqui Del ancian témpores.
ab epistulis del epistules Pri corespondentie. Ab epistulis esset in prim li nómine del oficie secretarial in li Imperie Roman.
ab extra de lu ultra / extra Término legal quel parla pri derivation de un fonte extern, vice del mente o del self de un person (quel on nomina ab intra).
ab hinc desde nu Quelcvez scrit abhinc.
ab imo pectore del max profund péctore "Del funde de mi cordie", "con max profund afection", o "sincerimen". Atribuet a Julius Caesar.
ab inconvenienti de un ínconvenent cose Un Nov Latin expression. Un argumentum ab inconvenienti es basat sur li desfacilitás queles on ha incontrat sequente un tal rasonament, e dunc es un apelle a consequenties.
ab incunabulis del lulluore "Del comense" o "desde infantie". Un incunabula es usat por significar li max tost fase o orígine de un cose.
ab initio del inicie "Del comense", parlante pri un inqueste o investigation. Ab initio mundi significa "del creation del munde". In litteratura, it parla pri un historie narrat desde li comense, vice in medias res (del medie).
ab intestato de un íntestate Ex alqui qui morit sin execution de un legal testament (ex quel veni li término: un íntestate)
ab intra de intra De intra, vice ab extra (del extern)
ab invito contra su voluntá
ab irato de un irato Usat in jurisprudentie por descrir un decision o un action motivat per colere o odie vice rason, e quel es detrimental a tis afectet.
ab origine del orígine Del orígine, comense, fonte; "originalmen". Radica del parol aborigin.
ab ovo del ove Del comense, del orígine. Derivat ex un plu long frase de Horatius (Satirae 1.3): "ab ovo usque ad mala", significant "del ove til li pomes". Li manjage in ancian Roma tipicmen comensat con oves, e finit se con pomes.
absens haeres non erit li absento ne va esser herede Legal principie secun quel li person qui ne es present probabilmen ne va hereder.
absente reo (abs. re.) li defendente essente absent Legal frase significant un action "in li absentie del acusate".
absit iniuria absent de injurie "Null ofense", un frase significant que on ne intende injuriar li altre. Anc scrit absit iniuria verbis ("null injurie in li paroles").
absit invidia absent de invidie On di absit invidia quande on di alquo superb, por protecter contra possibilmen invidiant deitás qui vell posser interpreter tal paroles quam arogantie. Anc scrit absit invidia verbo: "mey invidie esser absent de ti-ci paroles".
absit omen absent de omen "Mey it ne esser un mal omen", monstrante li esperantie que alquo semblantmen ominosi ne mey devenir un veritá in li futur.
absolutum dominium absolut dominia Complet o suprem potentie, dominia, proprietá o soveranitá
absolvo yo absolue Término legal pronunciat per un judico por absolue un defendente pos li processu.
abundans cautela non nocet un abundantie de caution ne noce "On ne posse esser tro caut".
ab uno disce omnes de un aprende omno Un frase quel parla pri situationes in queles un singul exemple o observation monstra un veritá general o universal. Ex Virgil, Aeneid II 65-6.
ab urbe condita desde li fundation del cité "Desde li fundation de Roma", quel evenit in 753 AC secun Livius. On usat li fundation quam calendare. Hay anc anno urbis conditae (AUC), litteralmen "in li annu del cité fundat."
abusus non tollit usum abusa ne remove usa Just quam ab abusu ad usum non valet consequentia in supra, abusar alquo ne significa que it ne posse esser usat corectmen.
ab utili del utilitá
abyssus abyssum invocat li abisse invoca li abisse Ex Psalmes 42:7.
accipe hoc accepte to ci Devise del Reyal Escadron 848 del Flotte, Britannic Reyal Flotte
accusare nemo se debet nisi coram Deo nequi ne deve acusar se except córam Deo Legal principie quel significa que un acusate have li jure de pledar ínculpabil. Un frase simil es nemo tenetur se ipsum accusare (nequi es fortiat a acusar se self)
acta deos numquam mortalia fallunt moral actes nequande dupa li deos
acta est fabula plaudite li spectacul/fabul es actet/finit; aplaude! Comun metode a finir ancian roman comedies. Secun Suetonius, to esset li ultim paroles de Augustus.
acta non verba actes, ne verbes/paroles Devise del United States Merchant Marine Academy.
acta sanctorum actes del santos Anc usat in li forme singulari ante li nómine de un santo: Acta Sancti ("Actes de Santo")
actiones secundum fidei actes seque fidentie "Noi acte secun to quo noi crede"
actore non probante reus absolvitur Un defendente es absoluet si li acusatores ne posse pruvar culpabilitá On resta ínnocent til quande on es pruvat culpabil
actus me invito factus non est meus actus un acte fat de me contra mi voluntá ne es mi acte
actus non facit reum nisi mens sit rea Li acte ne fa un person culpabil si li mente ne es culpabil
actus reus acte culpabil Explication del concepte mens rea (mente culpabil).
ad absurdum ad absurditá
ad abundantiam ad abundantie Usat in legal parlation quande on furni evidentie in plu quande li existent evidentie ja es sat.
ad altiora tendo yo tende vers / lucta por plu alt coses
ad arbitrium secun volentie / arbitrie
ad astra ad astres Un devise frequentmen videt in publicationes o gruppes.
ad augusta per angusta al agustie per angustie A saver, passar tra desfacilitás por esser august / nobil.
ad captandum vulgus por capter li turbe Un apelle al turbe / vulgares. Un argumentum ad captandum es un argument dessinat por pleser li turbe.
ad clerum al cleros Un formal lettre o comunication in li tradiction cristan de un epíscop a su cleros. Un ad clerum posse esser un incorageament durant un témpor de celebration, o un tecnic explication de nov regules o canones.
a Deucalione desde Deucalion Ante un long témpor; scrit de Gaius Licilius.
ad eundem al sam Un abiturie ad eundem (derivat ex ad eundem gradum: al sam gradu) es un abiturie de cortesie dat de un universitá ad un diplomate de un altri.
ad fontes al fontes Devise del humanisme durant li Renascentie, anc pri li lingue latin, quel changeat se poc a poc durant li medievie. Li humanistes credet que solmen li latin del Roman Imperie valet e que on mey retornar a it e scrir latin quam li autores del anteyan epocas. On blama quelcvez ti devise por li morte del latin lingue, diente que con li clama de ad fontes on changeat li lingue de un vivent lingue ad un curiositá academic e alquo foren del omnidial vive.
ad fundum al funde Un frase utilisat durant un toast (a saver, "trinca til li funde!").
ad hoc a to ci Significa que alquo es improvisat e usat sin plan specific.
ad hominem al hom Veni del frase argumentum ad hominem, significant un argument directet contra li adversario self vice li argument del adversario. On usa it por confuser li gente e far les creder que li certitá de un argument posse esser determinat per li caractere de ti quel usa it.
ad honorem al honore Por li honore, a saver, un acte fat ne por pecuniari rasones.
ad infinitum al infinite Restant por sempre, ne finient. In li matematica it acte se pri un cose quel repeti se in omni casus, anc in filosofie por significar 'repetient in omni casus'.
ad interim interim On vide ti frase in li titul "chargé d'affaires ad interim", a saver un oficiero diplomatic qui labora interim vice li ambassador.
ad kalendas graecas al grec kalendes Un kalenda esset li unesim die del mensu in li roman calendare, e un kalenda ne existet in li calendare grec. Pro to, li frase significa 'nequande e jamá'. Un simil frase trova se in mult lingues; in anglés on di 'when pigs fly' (quande svines vola).
ad libitum (ad lib) al plesura Secun su plesura o volentie. In li musica o teatre it significa que li artist es líber a changear o omisser alquo.