Clima

De Wikipedia

Clima es li long-durational tip de tempe in un region, usualmen un medial valore de 30 annus.[1][2] Plu exactmen, it es li medie e variabilitá de meteorologic quantitás per durationes extendente de mensus a milliones de annus. Alcun de meteorologic quantitás que es mesurat comunmen include temperatura, humiditá, pression atmosferic, vente, e precipitation. In un sensu largmen, clima es li statu del componentes del sistema climal, que include li atmosfere, hidrosfere, criosfere, litosfere, e biosfere, e lor interactiones.[1] Li clima de un loco es afectet per su latitúdine, longitúdine, terren, altitudine, usu terric, e vicin córpores de aqua e lor currentes.[3]

Land-carte del munde monstrar zones de clima.
Tipes de clima in li munde secun li sistema de Köppen

Climas posse esser classificat secun li medial e tipic mesurationes, usualmen temperatura e precipitation. Li max usat schema de classification es que de Köppen. Li sistema de Thornthwaite,[4] usat desde 1948, incorpora anc evapotranspiration con temperatura e precipitation e es usat por studiar biologic diversitá e qualmen climal change afecte it. Finalmen, li Bergeron e Spatial Synoptic Classification sistemes visa al origine de masses de aere que defini li clima de un region.

Climatologie es li scientie de clima, e paleoclimatologie es li studie de ancian climas. Climal modelles e matematic modelles del climas del passate, presente, e futur. Changes de clima posse ocurrer trans ambi long e curt durationes pro varie causes. Recent calentation es discusset in terminos de mundial calentation, quel causa li redistributions de organismes.

Vide anc[modificar | redacter fonte]

Referenties[modificar | redacter fonte]

  1. 1.0 1.1 "Annex VII. Glossary: IPCC – Intergovernmental Panel on Climate Change." IPCC Sixth Assessment Report. 2021.
  2. "What's the Difference Between Weather and Climate?." NASA. 1 February 2005.
  3. Do Airports Have Their Own Climate?. In: Meteorology. 1, Nr. 2, 2022, S. 171–182
  4. C. W. Thornthwaite: An Approach Toward a Rational Classification of Climate. In: Geographical Review. 38, Nr. 1, 1948, S. 55–94